Retencja analitów jonogennych w RP HPLC w funkcji właściwości eluentu oparta jest na teorii solwofobowości Horvátha i wsp. Teoria ta zakłada, że zachowanie kwasów, zasad i związków amfoterycznych zależy głównie od dwóch cech: hydrofobowości i zdolności do jonizacji w fazie ruchomej. Elektrycznie obojętna forma analitu wykazuje relatywnie duże powinowactwo do fazy stacjonarnej, a więc i większą retencję, w porównaniu do formy zdysocjowanej tego samego analitu, która jest bardziej rozpuszczalna w fazie ruchomej. Wobec tego dysocjacja analitów jonogennych, determinowana wartością ich pKa i pH fazy ruchomej, silnie wpływa na retencję. Resunek 1 pokazuje zależność pomiędzy pH a współczynnikiem retencji dla słbego kwasu (ketoprofen) dla różnych zawartości metanolu w fazie ruchomej (20%,30%,40%,50%,60%,70% i 80%).

Rysunek1. Wpływ pH na wartość współczynnika retencji dla wybranych zawartości modyfikatora organicznego

• dla słabego kwasu o jednym stopniu dysocjacji

• dla słabej zasady o jednym stopniu dysocjacji

• k_B – współczynnik retencji formy niezjonizowanej zasady,B
• k_HB – współczynnik retencji formy zjonizowanej zasady,HB+
• k_HA – współczynnik retencji formy niezjonizowanej kwasu,HA
• k_A – współczynnik retencji formy zjonizowanej kwasu,A-

W przypadku analitów poliprotycznych równania te przyjmują postać:

gdzie:

• 
• k_r – współczynnik retencji dla r-tej formy analitu, pojawiającej się w kolejności od niskiego do wysokiego pH fazy ruchomej

1. Horváth C., Meander W., Molnár I., J. Chromatogr. 125 (1975) 129.
2. Horváth C., Meander W., Molnár I., Anal. Chem. 49 (1977) 142.
3. I. Jano, J.E. Hardcastle, J. Chromatogr. B, 1998, 717, 39